Robinia-Witte Acacia-Appalachenboom
De tegenhanger van de Gouden Regen in de Nieuwe Wereld is de Robinia. Beiden behoren ze tot de grote familie der Vlinder-bloemigen, maar behalve hun gebied van herkomst zijn er nog een paar duidelijke verschillen. Met vooreerst: de Robinia is een veel grotere en robustere boom die tot 30 m hoog en met een stamdiameter van een halve meter dik kan uitgroeien, en tot 200 jaar oud kan worden. Vervolgens: de stam is mooi ge-groefd en bruin. En drie: de bloemtrossen zijn wit. De naam ro-binia refereert naar de Franse botanicus Jean Robin die in de 17-de eeuw als allereerste een paar exemplaren uit Amerika meebracht en in de tuinen van het Louvre aanplante. De soort-naam pseudoacacia slaat op het feit dat de boom scherpe door-nen op zijn nieuwe twijgen aanmaakt zoals de "echte" Acacia (van het Griekse akis=doorn) die heeft. Maar daar stopt verder elke vergelijking, want de Acacia komt voor in Afrika en Ocea-nië, is een Mimosa-achtige, en ziet er anders uit ("parasols" in de savannes).
De naam Valse Acacia vind ik evenwel misplaatst, omdat dit duidelijk vanuit het Westers perspektief is gebeurd, die het Afri -kaanse kontinent vroeger heeft "verkend" dan het Amerikaan-se. Ook de naam Black Locust is uit hetzelfde bedje ziek: Brit-se kolonisten noemde de boom zo omdat zij dan weer vonden dat de peulen ervan geleken op de eetbare peulen van de Johan -nes-broodboom of Carob, een (andere) Vlinderbloemige uit het Middellandse Zeegebied, die op hun beurt geleken op .... sprinkhanen Zowel peulen en zaden van de Robinia zijn zwart (en giftig!), vandaar "Zwarte Sprinkhaan". De boom is afkom-stig van de Blue Ridge en de Appalachen; er bestonden al eeu-wenlang handelsroutes tussen de Native American Stammen vooralleer de blanke man ten tonele kwam. Shawnee, Cherokee en Haudenosaunee gebruikten het hout om te bouwen, maar ook voor gereedschappen en om bogen van te maken. Maar hoe die boom dan door HEN werd ge-noemd, heb ik niet kunnen vinden. Ik vind dit uitermate typerend voor het chauvinisme en de tyranie van de Westerse kultuur.
Temeer omdat "locust" of sprinkhaan al op zich een negatieve connotatie bezit: die van een plaag. Het is wel een feit dat de Robinia zich ook vegetatief kan vermeerderen door uitlopers in alle richtingen aan te maken en aldus een heus bosje te vormen; maar vooralleer al te gemakkelijk het label "invasief" op hem te plakken, moet men in de eerste plaats zijn weldaden onder ogen nemen. Robinia vormt zoals vele andere Vlinderbloemi-gen wortelknolletjes met bacteriën die stikstof uit de lucht bin-den. Als men een stuk uitgeput land met robinia's beplant, zor-gen die voor een regeneratie van de bodem. Vandaar ook de gewoonte in Noord-Amerika om een zoom rond de akkers met robinia's te laten, omdat die voor groenbemesting zorgen. Ro-binia is een eerste-hulp-boom, omdat hij zich aanpast aan elk type bodem -ook verstoorde gronden- en een tolerantie heeft voor pollutie en industriële afval -voor verontreingde gronden dus-. In de permakultuur heeft men ondervonden dat Robinia helpt bij het herstel van een afstervend bos. Bij gebrek aan de bomen zelf, kan men ook zijn bladeren verzamelen en daarmee een speciale kompost maken. Met dien verstande: in bladeren, schors en vooral de wortels is een giftige stof aanwezig (robiti-ne),wat een verdediging is van de boom tegen vraat.
Maar dat gif zit NIET in de bloemen: witte bloemtrossen die in juni verschijnen tussen de geveerde bladeren en heerlijk zoet ruiken. De bijen zijn er dol op, en robinia/acacia-honing is in streken waar Robinia werd aangeplant voor de houtproduktie (Frankrijk, Oost-Europa) een belangrijk bijprodukt. De honing is zachtaromaties en vrij neutraal, dus kan aangewend worden in talrijke recepten zonder dominant door te smaken. En de bloemen zelf kan men ook in pannekoeken bakken, of met wat deeg errond frituren.
De Robinia is een snelle groeier: enkele meters per jaar. Aan zo'n tempo, kan de kruin nooit een dichte densiteit hebben, maar zal die eerder een open, luchtige of "transparante" struk-tuur vertonen. Omdat de bomen pas laat in de lente hun blade-ren ontvouwen, en één der eersten zijn om bij koude hun blade-ren weer af te werpen, laten ze heel wat onderbegroeiing toe. De Robinia is dus een sociale boom, die zijn best doet om te kohabiteren met andere. Hierin kunnen we de Lucht-energie in herkennen; de bloeitijd valt ook voornamelijk in juni. Zowel bladeren als bloemen zijn mooi en elegant; vandaar dat de Ro-binia symbool staat voor elegantie. In veel schoonheidspro-dukten om de huid te reinigen of te beschermen, zit Witte Aca-cia verwerkt. Hierin kunnen we de Weegschaal-energie in herkennen. Het zoeken naar evenwicht of balans tussen bin-nen- en buitenwereld, tussen "ik" en de "ander"; en het zoeken om op een harmoniese manier te kunnen samenleven.
Ook het hout van de Robinia is mooi. Toen ik een twintiger was hadden ze een omgevallen Robinia in het grootste park van mijn geboortestad in mooie stukken gezaagd; ik vond de kleur en de struktuur ervan zo mooi dat ik besloot om zo'n stronk s'avonds mee naar huis te nemen. Hij woog loodzwaar, en ik deed er 2 uren over; maar de stronk heeft jaren de plaatsen ver-sierd waar ik heb geleefd. Het hout is sterk en goed houdbaar, dus uitstekend geschikt om palen, balken en omheiningen voor buiten van te maken. Het werd gebruikt voor telefoonpalen, treinbiels en mijnstutten. Er worden ook meubels van gemaakt als een goede vervanger voor tropies hardhout. Het probleem bij Robinia is, dat de bomen nogal groeien zoals het hen goed uitkomt, dus vaak krom en scheef. Maar daar staat weer tegen-over dat oudere bomen een fascinerende schorsstruktuur heb-ben, diep gegroefd en knoesterig als een prototypiese boom.
Van een boom die zoveel te bieden heeft, moet men niet ver-wachten dat hij ook nog eens veel Medicinale toepassingen zal kennen: die zijn beperkt tot een Homeopaties middel tegen maagklachten en migraine. Tegen een teveel aan zuur door de maag of in de bloedbaan door angst. Angst is een verstoring van de harmonie in levensenergie-stroom en in het basisvertrouwen in het leven: aiai, het gaat verkeerd lopen! Neen hoor; het loopt misschien niet zoals verwacht, maar het loopt zoals het is.
